MEVLEVİ TEKKE MÜZESİ-LEFKOŞA
MEVLEVİ TEKKE MÜZESİ-LEFKOŞA
Mevlevi Tekke Kıbrıs’ın önemli mimari ve tarihi yapıları arasında bulunur. Lefkoşa’da Girne Kapısı’nın güneyinde yer alır. 1571 yılında Kıbrıs Osmanlı İdaresi altına girince Mevleviliğin Anadolu’daki merkezi Konya iken, Suriye’de Halep, Kıbrıs’ta ise Lefkoşa Mevlevi Tekkesi oldu. Tekke’deki Şeyh Konya’ya bağlı görev yapmakta, Kıbrıs’ta bulunan diğer Mevlevi dergahları ve tekkelere dayalı kurulmuş olan Celaliye Vakfı’nı da idare etmekteydi.
Şu andaki Mevlevi Tekke’nin bulunduğu yere 1593’te Arabahmet Paşa Mevlevihanesi inşa edilir, sonradan tekke Ferhat Paşa Mevlevihanesi ismini alır. Tekke XII. yy’da Emine Sultan isminde bir saraylının vermiş olduğu bir arazi üzerine kurulmuş ve buradaki yazıtsız bir mezarın Emine Sultan’a ait olduğu söylenmektedir. Mevlevi Tekke derviş odaları, semahane, mutfak, misafir odaları bölümlerinden oluşmaktadır. 1873 yılından sonra da tekkede şeyh ve dervişlerden oluşan 36 kişi görev yapmıştır.
30 kasım 1925 yılında Türkiye’de tekkeler kapatılınca merkez Konya’dan Halep’e kaydırılır. Bu tarihlerde Kıbrıs’ta bulunan İngiliz Koloni Yönetimi şeyhleri Halep’ten getirtmeye başlamıştır. 1934’te Halep’ten getirilen son şeyh Şam’lı Selim Dede 1953 yılında ölünce Kıbrıs’ta Mevlevilik tarihe karışır. Uzun yıllar tekke kapalı kalır. 30 Nisan 1963 yılında tekke Kıbrıs Türk Etnografya Müzesi ismiyle tekrar açılır. Ardından Mevlevi Tekke Müzesi olarak düzenlenmesine karar verilir ve 2001-2002 yılları arası restore edilerek sergilenme yenilenir ve hizmete sokulur.
Mevlevihane’nin girişinde sol kısımda bir sokak çeşmesi bulunur. Giriş kapısının üzerinde “Ya Hazreti Mevlana” yazan Ahmet Burhanettin cümlesi vardır. Avlu kısmında çoğu Girne Kapısı mezarlığına ait olan mezar taşları bulunur. Basık kemerli kapıdan semahaneye girilmektedir. Burada bir tane mihrap, sema icra edilen platform, ahşaptan mutrip mahvili ile mutfak sergilenir. Türbe kısmında Mevlevi ileri gelenlerinin mezarları bulunur. Burada 16 adet mezar vardır. Mezarlardan sadece 6 tanesinin kimlikleri belirlenmiştir.